You are here
Cois Fhairraige
-
áirde
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.teibh.b. "caitheamh in áirde" .i. tabhairt suas.
Sampla(í) Úsáide: "Táthar eirghthe as. "Tá an nós sin caithte in áirde anois" (6) .i. táthar eirghthe as. "Sin obair atá caithte in áirde" (22)
Tuilleadh -
áirdeall
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.(f) .i. aire .i. san áirdeall .i. ag faire
Sampla(í) Úsáide: "Bí san áirdeall air" (3). "Déan áirdeall air" (1a) .i. tabhair aire dho. "Chuir mé ar a áirdeall fhéin é" (1).
Tuilleadh -
áirdeallach
Ciall nó Míniú (Gaeilge): aid. .i. aireach, le súil in áirde
Sampla(í) Úsáide: "Bó bheadh áirdeallach nó bradach" (2) - bó nach mbeadh aon luighe aice le talamh a mbéadh sí ann, bhéadh sí san áirdeall ar dheis fhághaill ar dhul i mbradghail.
Tuilleadh -
áirdeallaidhe
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.f. .i. duine atá ag áirdeall
Sampla(í) Úsáide: "Is dona an t-airdeallach thú" (22).
Tuilleadh -
airdín
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.f. árd beag
Sampla(í) Úsáide: "Áirdín an chúíl" (7) .i. an chuid is fuide siar do chúl an chinn.
Tuilleadh -
aire
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.b. .i. cúram , áirdeall
Sampla(í) Úsáide: "Aire dhuit!" (18) - agus san iol. "airí dhaoib!" (27). "Ghoin a aire é" (3) .i. Bhuail smaoineamh (nó ath-smaoineamh é). "Ghoin a n-aire iad" (2). "Fuair sé aire an leinbh" (33) .i. Fuair sé (othar) togha aire. "Tá rud ar m'aire" (2) .i. tá rud eicínt eile le déanamh agam seachas an rud sin (searbhúsach). "M'anam go bhfuil rinnce ar m'aire" (51) .i. Tá rud eicínt eile le déanamh agam seachas bheith ag dul chuig rinnce.
Tuilleadh -
aireachtáil
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.br. .i. cloisteáil, mothú.
Tuilleadh -
aireachtáil
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.br. .i. cloisteáil, mothú. le cúrsaí iasgaireachta.
Sampla(í) Úsáide: "Bhfuil tú ag fághail aireachtáil ar bith?" (6) .i. priocaí ar bith. "D'airigh mé anois" (6) .i. d'airigh mé priocadh anois.
Tuilleadh -
aireachtáil
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a.br. .i. cloisteáil, mothú.
Sampla(í) Úsáide: "An aireochaidh tú dúiseacht" (3) .i. a ndúiseochaidh in am, uait féin. "Níor airigh mé eirghe ar maidin" (14) .i. Níor dhúisigh mé in am ar maidin. "An aireochaidh tú corraighe ar maidin" "An aireochaidh tú mé a dhúiseacht" (3).
Tuilleadh -
áirge
Ciall nó Míniú (Gaeilge): a. (b) Trosgán
Sampla(í) Úsáide: "Bhí áirge go leor ann" (10) (4) .i. bhí trosgáin go leor ann.
Tuilleadh
Pages
